Zo rond half november begint het te kriebelen. Kerststukjes maken! Een ontzettend leuke en creatieve manier om naar de kerst toe te leven. Je kan ze zo mooi en groot maken als je zelf wilt en je kan er al je creativiteit in kwijt. Maar je kan het ook simpel houden en kleine en toch ook mooie stukjes maken. Je kan het alleen in alle rust doen, of heel gezellig samen met anderen. Zoals op school met de leerlingen of met een groep ouderen.
In dit artikel behandelen wij allerlei onderdelen van het maken van kerststukjes, zoals een stap voor stap instructie om een eenvoudig kerststukje te maken, of een lijst van de tien meest gebruikte materialen voor kerststukjes, een FAQ, tips en trucjes, toepassingen van natuurlijke decoratie in kerststukjes en natuurlijk heel veel foto’s ter inspiratie.
Een eenvoudig kerststukje maken (in negen stappen)
Een handleiding met voorbeelden en veel fotomateriaal om een eenvoudig en tegelijk erg leuk kerststukje te maken. Hierbij gebruik je speciaal hiervoor gemaakte materialen, gecombineerd met natuurlijk groen. Zeer geschikt om te bloemschikken met mensen die hier geen of weinig ervaring in hebben zoals scholieren of ouderen.
Een overzichtsfoto van alle materialen en gereedschappen die gebruikt zijn bij het maken van dit voorbeeld. Van linksboven naar rechtsonder:
- Een tak Nobilis voor het groen
- Een tak van een conifeer voor de lichtere accenten in het groen
- Een bakje water met daarnaast een handig klein schaaltje als ondergrond met bijpassend rondje steekschuim
- Een kaars met kaarshouder om de kaars goed vast te zetten in het steekschuim
- Een scherp mesje
- Een snoeischaar
- Een puntige snoeischaar
- Rode besjes
- Paddenstoeltjes
- Rode kadopakjes
- Leucadendron Pubescens op draad
- Rode kerstballetjes 20 mm
- Fijn Eucalyptusblad
- Een bladstripper
- Takjes van een kerstboom
Benodigde tijd: 1 uur en 30 minuten
- Het steekschuim nat maken
Het in de fabriek op maat gesneden steekschuim rondje en het bijpassend schaaltje staan klaar naast een bakje, dat genoeg gevuld is met water.
Je legt het rondje voorzichtig op het water. Niet onderduwen, het moet zich vanzelf volzuigen.
Terwijl het rondje zich volzuigt, zinkt het langzaam, totdat…….
Als het rondje goed volgezogen is, en dus helemaal door en door verzadigd is met water, ligt het helemaal onder water.
Je bent nu klaar met het natmaken van het steekschuim. Als je meer wilt weten over het hoe en waarom van steekschuim nat maken, kijk dan in ons blogartikel over de goede manier om steekschuim nat te maken. - Het steekschuim in het schaaltje plaatsen en schuin afsnijden
Je pakt het natte steekschuim rondje uit het bakje water en plaatst dit in het schaaltje. Zorg er voor dat het stevig er in gedrukt zit. Dat je hierbij de rand iets vervormt, is niet erg, want nu ga je de rand schuin afsnijden.
Schuin afsnijden van de rand
Het steekschuim zit stevig in het schaaltje en is met zijn schuine rand klaar voor gebruik. Door de vorm van het schaaltje is er een randje vrij. Dit kan je later gebruiken om water bij te vullen. Handig! - Een kaars in het midden zetten
( deze stap kan je overslaan als je open vuur in een kerststukje te gevaarlijk vindt )
De kaarshouder en de kaars liggen klaar. Deze kaarshouder heeft aan de onderkant een speciale stervorm, zodat hij goed stabiel in het steekschuim zit. Hier is gekozen voor een kaars, maar een waxinelichtje in een waxinelichthouder is een goed alternatief.
Je drukt de kaarshouder in het midden in het steekschuim en zet daarna de kaars in de houder. - Het groen voorbewerken
Van elk van de grote stukken groen knip je nu ongeveer 10 puntjes af. Deze puntjes zijn ongeveer anderhalf keer zo lang als de doorsnede van het schaaltje.
Nu haal je van ongeveer een derde van het steeltje de naalden af. Dit doe je het makkelijkst met een bladstripper.
De naalden van het steeltje afhalen met een bladstripper.
Het groen ligt klaar. De steeltjes zijn schoon gemaakt, het echte bouwen kan beginnen! - Het stukje opbouwen, het eerste groen
Eerst giet je nog wat extra water in het randje van het bakje, zodat het steekschuim goed nat blijft.
Pak het eerste takje en knip dit goed schuin af met een scherp snoeischaartje
(als je dit liever met een mesje doet is dat natuurlijk ook goed)
Dan steek je dit eerste takje, steunend op de rand van het schaaltje, een heel klein beetje schuin naar boven in het steekschuim.
Steek de steeltjes goed diep in het steekschuim. Zo blijven ze beter zitten.
Herhaal dit voor drie andere takjes. Steek ze zo dat ze precies een symmetrisch kruis vormen. - Het stukje opbouwen, vervolg
In de schuin afgesneden rand steekje nu ook weer 4 takjes. Deze steek je er zo in dat ze de ruimtes tussen de eerste takjes opvullen. ( Als de eerste takjes als het ware op 12, 3, 6 en negen uur zitten, komen deze takjes op half twee, half vijf, half acht en half elf). Zo houd je de symmetrie in het stukje. - Het stukje opbouwen, het groen aanvullen
Nu ga je het andere groen één voor één in het steekschuim steken. Dit doe je zo symmetrisch mogelijk.
Het groen van het kerststukje is klaar - Decoratie naar keuze toevoegen
Op plekken waar je dit leuk vindt voeg je met decoratiematerialen nog extra kleur toe. Hier zijn eerst een paar kleine rode kerstballetjes gebruikt
Vaak is het leuker om de decoratie niet symmetrisch gelijkelijk te verdelen, maar om groepjes te maken of zelfs een wat grotere decoratie er alleen in te stoppen. Hier zijn kleine rode kerstballetjes, leucadendron pubescens, rode kadopakjes en paddenstoeltjes gebruikt. - Het stukje een mooie plek geven en de kaars aansteken
- Tenslotte nog dit…
Bij het maken van dit kerststukje gebruik je een kant en klaar op maat gemaakt rondje steekschuim en een bijpassend schaaltje, speciaal gemaakt voor kleine bloemstukjes. Dat is met opzet zo gekozen, zodat ook de minder ervaren bloemschikker hier een goed resultaat kan halen. Natuurlijk kan je gebruik maken van een andere ondergrond en zelf het steekschuim op maat snijden en vastmaken. Maar hier ging het echt om de aandacht voor de compositie en de eenvoud (ook al blijkt het nog moeilijk genoeg!) Veel succes!!
De toptien meest gebruikte materialen voor kerststukjes
Een lijst met de tien meest gebruikte materialen voor het maken van kerststukjes.
- Kerstgroen
Geen bloemstukje voor kerst zonder kerstgroen. Natuurlijk staat dit op de eerste plaats. Meestal worden hiervoor takjes Nobilis, gecombineerd met lichter gekleurd groen zoals jonge conifeer gebruikt. - Ondergrond
De basis waarop je jouw kerststukje maakt. Dit kan een mooi schaaltje zijn, een waterschotel, een strokrans of een houten plankje. Natuurlijk zijn er nog veel meer mogelijkheden, zoals je in de inspiratievoorbeelden kan zien. Geef je creativiteit de ruimte! - Kleurige decoratie
Om naast het groen kleur in het kerststukje te brengen gebruik je vaak kleurige decoratie. Kerstballetjes in allerlei kleuren, kadopakjes, glitterspullen. Maar ook namaak paddenstoeltjes, die met hun felle rood en witte stippen leuk opvallen. - Natuurlijke materialen
Hiermee geef je jouw zelf gemaakte kerststukje een extra natuurlijke uitstraling. De keuze is enorm: Dennenappels, houten schijfjes, zaaddozen zoals leucadendron pubescens, bakuli of acorn balletjes. Mossen zoals curly moss, ijslandsmos in diverse kleuren of tillandsia. Naast deze gedroogde natuurlijke materialen kan je natuurlijk ook nog levende natuurlijke decoratie gebruiken. Voorbeelden zijn: Leucadendron Safari, Hypericum (Sint Jans kruid) rood of groen of Skimmia. Ook kan je veel groen en decoratie uit eigen tuin halen. (Maar dan moet je die wel hebben 🙂 ) - Kaars of waxinelicht
Kerst is ook het feest van het licht. Bij kerst hoort een kaarsje. Om een kaars of waxinelichtje veilig in een kerststukje te plaatsen zijn er speciale kaarshouders of waxinelichthouders. Kijk bij tips en trucjes voor een andere manier om een kaars goed vast te zetten in jouw kerststukje. - Steekschuim
Natuurlijk wil je dat het gebruikte groen en bloemen zo lang mogelijk goed blijven. Steekschuim is hierbij bijna onmisbaar. Gelukkig is het in alle vormen, soorten en maten verkrijgbaar. Ook is er een combinatie van ondergrond en steekschuim in de vorm van bijvoorbeeld een table deco. - Lijm
Om te zorgen dat alle mooie mooie dingen die je aan het kerststukje toevoegt, goed blijven zitten, is lijm (of draad, zie plaats 8) onmisbaar. Soms gebruik je lijmspray, vaak een lijmpistool en soms koudlijm. - Draad
Draad gebruik je, net als lijm, om de onderdelen van het kerststukje op hun plaats te bevestigen. Dit kan je doen met neutraal gekleurd of groen binddraad, of met voorgevormd draad zoals krammen. Maar ook kan je het vastzetten combineren met een decoratieve functie, door gekleurd draad zoals aluminiumdraad of wikkeldraad te gebruiken. - Lint
Wat is er nou beter geschikt om een kerststukje op te fleuren dan fraai gekleurd lint. Je kan het door het groen vlechten, of je kan er een mooie strik mee maken. - LED lichtjes
Bij kerst horen lichtjes. En met kleine LED lichtjes die branden op een makkelijk weg te werken batterijtje, kan je jouw kerststukje er stralend uit laten zien.
Tips en trucs
Zo kan je controleren of het steekschuim door en door nat is
Als je, voordat je het gaat gebruiken, wil controleren of het steekschuim door en door nat is, doe je dat zo. Je pakt een dun stuk draad, bijvoorbeeld 0,7 mm bloemendraad, en prikt daarmee een klein gaatje in het steekschuim terwijl dit nog onder water ligt. Komen er geen belletjes: het steekschuim is door en door nat. Komen er wel belletjes: er zit een luchtbel in het steekschuim. Eigenlijk kan je dan het beste met een nieuw stukje steekschuim van voren af aan beginnen
Een andere manier om een kaars in steekschuim vast te zetten
Als je geen kaarshouder hebt en je wilt toch een kaars goed vast zetten in steekschuim, kan je zo jouw eigen kaarshouder maken. Neem een redelijk dikke bloemendraad (bij voorkeur1,5 mm) en knip een stukje van ongeveer 5 cm af. Maak het eind met een vlammetje warm. Prik dit warme eind onderin de kaars. Doe dit nog op twee of meer ( afhankelijk van hoe dik de kaars is ) andere plekken onderin de kaars.
Als je echte bloemen gebruikt in het kerststukje, voeg dan bloemenvoedsel toe aan het water waarmee je het steekschuim nat maakt.
Kerstgroen heeft er genoeg aan om gewoon water uit het steekschuim te halen. Maar als je echte bloemen gebruikt bij het maken van jouw kerststukje, dan blijven de bloemen langer goed als je bloemenvoedsel toevoegt.
Prik orchideeën nooit in het steekschuim, maar zet ze in een bloemenflesje.
Een mooie Phalanopsis of Vanda orchidee is een prachtig sieraad in een kerststukje. Maar natuurlijk moeten deze wel van water voorzien worden. Een ervaren orchideeënkweker leerde ons dat je dit alleen maar goed doet door de orchidee in een bloemenflesje te doen. Door een orchidee in steekschuim te duwen worden de poriën dicht gesmeerd. Dit buisje kan wel weer in het steekschuim geprikt worden. Direct of door er, zoals op de foto, stukjes dik bloemendraad met watervaste tape aan te bevestigen.
Voorbeelden van kerststukjes, ter inspiratie
Kerststukje met theelicht
Een voorbeeld van een eenvoudig kerststukje, zoals hierboven te lezen, maar nu met een glazen theelichthouder in plaats van een kaars. Verder zijn er witte kerstballetjes, paddenstoeltjes, fijnspar geraspeld en elfenbankjes gebruikt als decoratie
Kerststukje met zilverdecoratie
Ook hier een eenvoudig kerststukje, met zilver accenten. De waxinelichthouder is hier ook van zilverkleurig metaal, er is een glitterappel zilver in het stukje verwerkt en een kadopakje zilver. Aan de rechterkant en naar links boven zie je fijnspar geraspeld.
Op zijn kop
Een kerststukje uit twee delen, gemaakt van twee grote wijnglazen op houten schijfjes. Het groen en de plataanballetjes zijn vastgemaakt met een stukje bindtouw en onderin ligt een dennenappel met lichte tip.
Kerstkrans met orchideeën en LED lichtjes
Een zelfgemaakte kerstkrans waarin vooral de drie witte phalaenopsis orchideeën opvallen.
Kerststukje met levende (verse) decoratie
Ondergrond Nobilis, daar boven laagje Nana Gracilis om steekschuim af te dekken. Decoratie is Leucadendron Safari en Hypericum rood.
Hangende dennenappel
Op een grote dennenappel zijn een paar kleine dennenappels, wat kerstgroen, mos en een enkel klein glazen balletje met het lijmpistool vastgeplakt. Het groen, zonder oase, ging in de loop van de tijd wel achteruit, maar bleef toch een paar weken leuk er uit zien.
Kaars tussen dennenappels
Op een klein houten schijfje is een kaarsstandaard ingeklemd tussen drie langwerpige dennenappels. Dit kerststukje is geplakt met een lijmpistool.
Op houten plankje
Op een grillig gevormd houten plankje is met een orchidee (phalaenopsis), een paar sinaasappelschijfjes, kerstballen en een kaars met lint er omheen, een vrolijk kerststukje gemaakt. Maar pas op! Het kaarsje brandde leuk, totdat het lint mee ging doen met branden! Een waarschuwing voor het gebruik van brandbare materialen bij het maken van kersstukjes!
Kerststukje met hout en amaryllis
Een leuke combinatie: kerst met amaryllis. Kerststukje op een ovalen houten ondergrond met drie rechtop geplaatste berkenhouten schijfjes. Daartussen twee kleine amaryllissen, ijslandsmos, divers kerstgroen,een lotus medi kop en twee glazen waxinelichthouders.
Gespiegelde kerststukken
Twee ten opzichte van elkaar gespiegelde wat grotere kerststukken. Ondergrond is twee keer een middelgrote bloempot. Deze is gevuld met stevig steekschuim (oasis ideal) zodat het groen en de decoratie er goed in blijven zitten. Gebruikte decoratie is onder andere Lotus medi, fijnspar XL op draad, leucadendron pubescens. In de rode doorzichtige bollen branden waxinelichtjes.
Toepassingen van (gedroogde) natuurlijke decoratie bij het maken van kerststukjes
Het basismateriaal bij het maken van kerststukjes is toch wel kerstgroen. Omdat alleen maar groen al gauw eentonig wordt, voegen we allerlei decoratie toe. Erg leuk is het om niet alleen wat kleur in het te maken kerststukje te brengen met bijvoorbeeld balletje en glitter, maar om juist ook (gedroogde) natuurlijke decoratiematerialen te gebruiken. Hieronder volgen voorbeelden van deze materialen zoals ze verwerkt zijn in kerststukjes.
Eucalyptus bells , white washed, tussen het kerstgroen.
De uitgesproken en stekelige vorm van de amberbaum geeft een mooi contrast met het kerstgroen. Doordat ze white washed zijn, steken ze duidelijk af tegen het groen.
De Cederbasis is een opvallende verschijning. Hij heeft wat weg van de puntmuts van een tuinkabouter. Juist door zijn afwijkende vorm is dit een erg leuke versiering voor het kerststukje.
Cederroos
Leucadendron Muirii
Lotus medi, ook wel douchekop genoemd met op de achtergrond een paar kleine LED lichtjes
Veel gestelde vragen
Wat het beste steekschuim is voor een kerststukje hangt er vooral van af hoe groot het stukje gaat worden en hoe zware takken je gaat gebruiken. Voor kleine stukjes kan je het beste steekschuim van de kwaliteit “economy” gebruiken, zoals de kant en klare rondjes of onze blokken huismerk. Zodra het stukje wat groter wordt en er dus ook grotere takken in gaan, zijn blokken van het type “ideal” het meest geschikt. Voor echt grote takken is heel stevig steekschuim nodig, kwaliteit “premium”.
Als een kerststukje op oase (steekschuim) gemaakt is, is het verstandig om dit oase goed nat te houden. Dus: ja, water geven is zeker nuttig. Dit moet natuurlijk wel kunnen zonder alles er omheen en er onder nat te maken. Daarom kan je jouw zelfgemaakte kerststukje het beste op een bakje met een randje voor het water maken.
Team Bloemschikwinkel wenst jou een enorme hoeveelheid bloemschikplezier bij het maken van jouw kerststukje(s)!